TS Đỗ Minh Tuấn, Phó Hiệu trưởng phụ trách Nhà trường, phát biểu khai mạc tại hội thảo
Chủ trì hội thảo gồm các đồng chí: TS Đỗ Minh Tuấn, Phó Hiệu trưởng phụ trách Nhà trường; ThS Phạm Hữu Kiên và ThS Trần Thế Khoa Phó Hiệu trưởng Nhà trường. Tham dự hội thảo có các đồng chí lãnh đạo Sở Nội vụ, Hội LHPN tỉnh; đại diện Ban Tổ chức, Ban Tuyên giáo, Ban Dân vận Tỉnh ủy, Sở Khoa học và Công nghệ; lãnh đạo Ban Tuyên giáo Huyện ủy Hải Hà, Cơ quan Tổ chức - Nội vụ thị xã Đông triều;các đồng chí lãnh đạo đại diện trường chính trị tỉnh Long An, trường chính trị tỉnh Lào Cai và Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam tham dự hội thảo qua hình thức trực tuyến cùng các đồng chí lãnh đạo các khoa, phòng, trung tâm và thành viên đề tài, giảng viên Nhà trường.
Hội thảo là một trong những nội dung để triển khai, thực hiện Nhiệm vụ NCKH cấp tỉnh: “Đánh giá chương trình, hiệu quả sau bồi dưỡng và đề xuất giải pháp bồi dưỡng của cán bộ cấp xã tại tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2020 - 2025”, do Trường Đào tạo cán bộ Nguyễn Văn Cừ chủ trì, ThS Phạm Hữu Kiên, Phó Hiệu trưởng được giao Chủ nhiệm đề tài.
ThS Phạm Hữu Kiên, Phó Hiệu trưởng Nhà trường, Chủ nhiệm đề tài trình bày báo cáo đề dẫn hội thảo
Thay mặt chủ tọa hội thảo, đồng chí Phạm Hữu Kiên, Phó Hiệu trưởng, Chủ nhiệm đề tài đã trình bày báo cáo đề dẫn, định hướng nội dung thảo luận. Theo đó, để chuẩn bị tổ chức hội thảo nhóm đề tài đã tổ chức phát hơn 2000 phiếu khảo sát đối với lãnh đạo cấp huyện; cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách cấp xã, thôn, bản, khu phố tại 52 xã, 13 huyện.
Báo cáo nêu rõ, việc nghiên cứu, đánh giá chương trình, hiệu quả sau bồi dưỡng, từ đó có những đề xuất giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ cấp xã tại trong thời gian tới là nhiệm vụ rất cần thiết, có ý nghĩa hết sức quan trọng. Bởi lẽ, đội ngũ cán bộ xã là lực lượng thường xuyên, trực tiếp tiếp xúc, nắm bắt, phản ánh tâm tư, tình cảm, yêu cầu và nguyện vọng của nhân dân lên cấp trên; là những người hiện thực hóa, đưa các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn, phục vụ thiết thực đời sống nhân dân. Vì vậy, việc xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã vững vàng về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có đủ uy tín, kiến thức và trình độ năng lực, kỹ năng cần thiết để thực thi chức năng, nhiệm hiệm vụ theo đúng pháp luật, bảo vệ lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức và phục vụ nhân dân... là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị.
Nhận thức rõ vị trí, tầm quan trọng của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Trong những năm qua, Đảng ta có nhiều chủ trương, chính sách về đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp như: Nghị quyết Trung ương 3 (khoá VIII) ngày 18/3/1997 về “Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước”; Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 (khoá IX), Đảng ta xác định rõ mục tiêu phải “xây dựng đội ngũ cán bộ ở cơ sở có năng lực tổ chức và vận động nhân dân thực hiện đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, công tâm, thạo việc, tận tuỵ với dân, biết phát huy sức dân, không tham nhũng, không ức hiếp dân; trẻ hoá đội ngũ, chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng, giải quyết hợp lý và đồng bộ chính sách đối với cán bộ cơ sở…”. Nghị quyết Trung ương 6 (khóa X), Đảng ta tiếp tục xác định cần phải: Tập trung sức để xây dựng, củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, tạo được sự chuyển biến rõ rệt về chất lượng hoạt động của các loại hình tổ chức cơ sở đảng, làm cho tổ chức đảng ở cơ sở vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, thực sự là cầu nối giữa Ðảng với nhân dân, lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị và kịp thời giải quyết những vấn đề xảy ra ở cơ sở; Kiện toàn, sắp xếp tổ chức của hệ thống chính trị đồng bộ, thống nhất, bảo đảm sự lãnh đạo của Ðảng ở cơ sở; Chăm lo xây dựng đội ngũ cấp ủy viên, trước hết là bí thư cấp ủy và cán bộ, đảng viên thật sự tiền phong gương mẫu, có phẩm chất đạo đức cách mạng, có ý thức tổ chức kỷ luật, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao…. Đặc biệt, tại Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 19/5/2018, Ban Chấp hành Trung ương đã nhấn mạnh quan điểm: “Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng; công tác cán bộ là khâu "then chốt" của công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp chiến lược là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, là công việc hệ trọng của Đảng, phải được tiến hành thường xuyên, thận trọng, khoa học, chặt chẽ và hiệu quả. Đầu tư xây dựng đội ngũ cán bộ là đầu tư cho phát triển lâu dài, bền vững”.
Tại tỉnh Quảng Ninh, trước yêu cầu của công cuộc đổi mới xây dựng đất nước, những năm qua các cấp ủy đảng, chính quyền đã luôn quan tâm chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức (trong đó có đội ngũ cán bộ cấp xã). Điều đó thể hiện rõ trong các chủ trương, chính sách của Tỉnh Quảng Ninh về phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, coi đây là khâu đột phá, tạo động lực xây dựng, phát triển tỉnh Quảng Ninh ngày càng giàu mạnh. Ngày 09/6/2014, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 15-NQ/TU về đẩy mạnh cải cách hành chính và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến 2030. Ngày 30/01/2015, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh ban hành Quyết định số 293/QĐ-UBND về việc “Phê duyệt Đề án đào tạo, bồi dưỡng và nâng cao chất lượng toàn diện nguồn nhân lực tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020 tầm nhìn đến 2030”.
Thực hiện các chủ trương trên, giai đoạn 2016-2020, tổng số cán bộ, công chức, viên chức của Tỉnh được cử tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng là 140.000 lượt người. Riêng trong phạm vi triển khai thực hiện Đề án 293 có trên 600 lớp đào tạo bồi dưỡng trong và ngoài nước với trên 36.000 lượt người cán bộ, công chức, viên chức được đào tạo, bồi dưỡng. Đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, tỉnh cũng đã có sự quan tâm triển khai nhiều đề án, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ. Đẩy mạnh đổi mới phương thức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cơ sở theo hướng kết hợp giữa lý luận chính trị với kiến thức quản lý Nhà nước, quốc phòng, an ninh và công tác vận động quần chúng. Tại Trường Đào tạo cán bộ Nguyễn Văn Cừ, từ năm 2018 đến nay, đã mở 15 lớp bồi dưỡng dành cho cán bộ chủ chốt cấp ủy, chính quyền cấp xã với trên 1.200 lượt cán bộ tham dự. Ngoài ra, đội ngũ cán bộ cấp xã còn có một số tham gia các lớp bồi dưỡng ngạch chuyên viên, chuyên viên chính, lãnh đạo quản lý cấp phòng, cập nhật kiến thức về an ninh phi truyền thống... Tại các trung tâm chính trị cấp huyện, từ năm 2018-nay đã mở 1.235 lớp với 146.784 lượt học viên tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng. Trong đó, bồi dưỡng nghiệp vụ công tác đoàn thể 150 lớp/16.050 học viên.
Từ sự quan tâm đào tạo, bồi dưỡng của cấp tỉnh, cấp huyện, đến nay, trình độ chuyên môn của độ ngũ cán bộ, công chức, viên chức được nâng lên rõ rệt, với 73,03% có trình độ đại học trở lên (tương đương 20.669 người), trong đó 9,67% đạt trình độ sau đại học (tương đương 2.736 người) và 26,97% trình độ cao đẳng, trung cấp và sơ cấp chuyên nghiệp (tương đương 7.633 người). Số lượng cán bộ, công chức, viên chức ở 03 cấp tỉnh, huyện và xã/phường đã được đào tạo, bồi dưỡng trình độ lý luận chính trị là 7.379 người (tương đương 26,07%), trong đó số lượng cao cấp và cử nhân chính trị là 1.123 người, chiếm 3,97% tổng số cán bộ, công chức, viên chức.
Những kết quả trên đây trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức (trong đó có đội ngũ cán bộ cấp xã), đã góp phần quan trọng vào thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội trên địa bàn toàn tỉnh. Tốc độ tăng trưởng kinh tế 10 năm trở lại đây đều đạt trên dưới 10%; 98/98 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 62 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, nâng cao (43 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 19 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu); tỷ lệ đô thị hóa đạt 67.5%; tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh theo tiêu chí đa chiều bền vững chỉ còn 0,1%/. Nhiều mô hình mới trong công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị ở cấp xã được triển khai, thực hiện mang lại hiệu quả tích cực như: Bí thư cấp ủy đồng thời là Chủ tịch UBND tại 127/177 xã, phường, thị trấn; bí thư cấp ủy không phải người địa phương tại 154/177 (bằng 87,01%) đơn vị cấp xã; thực hiện mô hình 100% bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn, bản, khu phố theo phương châm “Dân tin, Đảng cử”. Công tác dân vận, nhất là dân vận chính quyền được chú trọng, hiệu quả được nâng lên; hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở cơ sở có nhiều đổi mới; khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố, góp phần tạo sự đồng thuận trong xã hội, nhất là trong công tác phòng chống dịch bệnh COVID-19, giải phóng mặt bằng, xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, giảm nghèo bền vững, xây dựng đô thị văn minh, nông thôn mới...Niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước được nâng lên (qua điều tra xã hội học cho thấy chỉ báo tăng từ 73,3% năm 2016 lên 94% năm 2021).
Bên cạnh những kết quả tích cực trên đây, công tác bồi dưỡng cán bộ cấp xã còn một số hạn chế như:
Thứ nhất, việc xác định nhu cầu bồi dưỡng của công chức cấp xã vẫn chưa thật sự chính xác, khách quan. Hoạt động bồi dưỡng chủ yếu là để đáp ứng các tiêu chuẩn chức vụ, chức danh mà chưa thực sự gắn với công việc, vị trí việc làm cũng như nhu cầu thực tế của từng người, từng chức danh công tác.
Thứ hai, các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức trên địa bàn tỉnh, nhất là cấp huyện chưa được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, các trang thiết bị dạy và học; một số giảng viên kiêm chức được bố trí là cán bộ lãnh đạo tại các cơ quan, ban, ngành, tổ chức hội, đoàn thể của địa phương còn yếu về nghiệp vụ sư phạm, vì vậy chất lượng giảng dạy chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra.
Thứ ba, nội dung, chương trình, tài liệu giảng dạy chưa có sự đa dạng về đối tượng người học; nội dung còn chồng chéo, trùng lặp, nặng về lý thuyết, nhẹ về kỹ năng thực hành và tổng kết thực tiễn. Vì vậy, mặc dù đã được bồi dưỡng nhưng một số cán bộ, công chức vẫn tỏ ra lúng túng khi thực hiện nhiệm vụ; năng lực nắm bắt, chỉ đạo, điều hành, giải quyết các vấn đề thực tiễn đặt ra còn rất hạn chế.
Phương pháp bồi dưỡng chậm được đổi mới, còn nhiều giảng viên khi lên lớp chủ yếu áp dụng phương pháp thuyết trình, ít có sự hỗ trợ của các phương tiện kỹ thuật hiện đại nên chưa tạo ra nhiều hứng thú cho người học. Hơn nữa, số học viên trong lớp thường trên 60 người trở lên đã gây khó khăn cho giảng viên khi muốn áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực trong dạy học.
Thứ tư, kinh phí bồi dưỡng đối với cán bộ, công chức cấp xã chưa đáp ứng được nhu cầu. Việc hỗ trợ kinh phí cho học viên tham gia các khóa bồi dưỡng rất hạn chế, đặc biệt khi đối tượng học viên là cán bộ, công chức cấp xã.
Thứ năm, việc đánh giá sau khi bồi dưỡng và công tác bố trí công chức sau khi được cử đi tham gia bồi dưỡng vẫn chưa được các địa phương quan tâm thực hiện. Bên cạnh đó, hoạt động đánh giá trong bồi dưỡng còn mang tính hình thức, tình trạng đối phó với kiểm tra đánh giá chất lượng trong quá trình tổ chức bồi dưỡng đội ngũ này vẫn còn nhiều hạn chế.
Đồng chí Nguyễn Tiến Dương, Phó Giám đốc Sở Nội vụ phát biểu tại hội thảo
Đồng chí Nguyễn Duy Phương, Trưởng phòng Tổ chức đảng và đảng viên phát biểu tại hội thảo
Đồng chí Nguyễn Thị Thủy, Phó Chủ tịch Hội LHPN tỉnh phát biểu tại hội thảo
Hội thảo đã nhận được hơn 10 bài viết. Trong thời gian diễn ra hội thảo đã có 6 bài tham luận trình bày tại hội thảo và các ý kiến phát biểu thảo luận đã trung trao đổi, chia sẻ; thảo luận làm rõ về thực trạng, ưu điểm, hạn chế, kinh nghiệm trong tổ chức bồi dưỡng các chức danh cán bộ cấp xã; công tác xây dựng chương trình, nội dung bồi dưỡng; nghiên cứu, biên soạn, cung cấp giáo trình, tài liệu bồi dưỡng; những khó khăn trong hoạt động, công tác của đội ngũ cán bộ cấp xã và những vấn đề đặt ra cho công tác bồi dưỡng cán bộ cấp xã và đề xuất phương hướng, giải pháp bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ cấp xã thời gian tới.
Kết thúc hội thảo TS Đỗ Minh Tuấn thay mặt chủ trì hội thảo trân trọng cảm ơn và đánh giá cao những bài viết, ý kiến phát biểu của các đồng chí tham dự hội thảo. Đồng chí đề nghị Chủ nhiệm và nhóm đề tài tiếp thu hoàn thiện các báo cáo, đồng thời đồng chí cũng gợi mởi một số vấn đề cần quan tâm trong công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cấp xã trong thời gian tới, như:
Thứ nhất: Cần phải có sự quan tâm hơn nữa của các cấp ủy đảng, chính quyền trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt, tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các cấp, các ngành, đặc biệt là mỗi cán bộ cấp xã trong việc học tập nâng cao trình độ, cập nhật, tiếp thu những kiến thức, thông tin mới phục vụ cho công tác ở cơ sở.
Thứ hai: Cần có sự quan tâm hơn nữa đối với công tác chỉ đạo, nghiên cứu, khảo sát để năm bắt nhu cầu bồi dưỡng trong đội ngũ cán bộ cấp xã. Việc điều tra, khảo sát, nắm bắt nhu cầu không những phải quan tâm về nội dung, mà còn số lượng, để từ đó xây dựng đề án, kế hoạch theo từng năm, thậm chí theo giai đoạn. Trên cơ sở đó, mới có căn cứ đề xuất nguồn lực cho công tác bồi dưỡng. Vấn đề này cũng đặt ra yêu cầu đối với công tác phối hợp giữa các ban, sở, ngành, đặc biệt là Ban Tổ chức Tỉnh ủy, Sở Nội vụ, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh với Trường Đào tạo cán bộ Nguyễn Văn Cừ.
Thứ ba: Cần phải có nghiên cứu, điều tra, khảo sát, kịp thời phát hiện những vấn đề lý luận, tri thức mới cần trang bị cho đội ngũ cán bộ cấp xã, đồng thời cũng kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc, hạn chế, yếu kém của cán bộ cơ sở trong lãnh đạo, chỉ đạo quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, để từ đó xây dựng Chương trình, Tài liệu bồi dưỡng cho phù hợp, sát với đòi hỏi của thực tiễn.
Thứ tư: Cần phải nghiên cứu, quy định cụ thể chế độ học tập nâng cao trình độ cho cán bộ, đồng thời cũng phải có cơ chế, chính sách để khuyến khích cán bộ chủ động, tích cực tham gia học tập.
Thứ năm: Cần tiếp tục có những giải pháp để nâng cao trình độ, kỹ năng cho đội ngũ giảng viên, giảng viên kiêm nhiệm của Trường Đào tạo cán bộ Nguyễn Văn Cừ và các Trung tâm chính trị cấp huyện. Đồng thời quan tâm bảo đảm các điều kiện cơ sở vật chất, kinh phí cho công tác bồi dưỡng cán bộ cấp xã.
Phạm Xuân Kính – Phòng TCHCTTTL